موسسه گوهرشناسی قومس

تشخیص و صدور شناسنامه شهابسنگ و سنگهای قیمتی

فروش دستگاه های گوهرشناسی

انالیز سنگ های معدنی

آزمایشات شیمی تر

انالیز طلا

تجزیه XRF_XRD

فروش دمانتویید و زبرجد جواهری اعلا

توسط موسسه گوهرشناسی قومس

۰۹۱۲۵۳۲۵۶۰۴ حافظی

قرارداد کیمبرلی

🔹 قرارداد کیمبرلی یا به‌طور دقیق‌تر فرآیند کیمبرلی (Kimberley Process)، یک توافق بین‌المللی است که با هدف جلوگیری از تجارت "الماس‌های خون" یا "الماس‌های درگیر" ایجاد شده است.

---

💎 تعریف کلی:

الماس خون (Conflict Diamond) به الماسی گفته می‌شود که در مناطق جنگی استخراج شده و برای تأمین مالی شورش‌ها، جنگ‌های داخلی یا فعالیت‌های غیرقانونی استفاده می‌شود.

فرآیند کیمبرلی تلاش می‌کند تا از ورود چنین الماس‌هایی به بازار جهانی جلوگیری کند.

---

📜 پیش‌زمینه تاریخی:

در دهه‌های ۱۹۹۰ میلادی، در کشورهای آفریقایی مانند سیرالئون، آنگولا، و کنگو، گروه‌های شورشی با فروش الماس‌های استخراجی، هزینه جنگ‌ها و نقض گسترده حقوق بشر را تأمین می‌کردند.

در واکنش به این بحران، سازمان ملل متحد (UN) و صنعت الماس جهانی به همراه دولت‌های تولیدکننده و واردکننده الماس، تصمیم به ایجاد یک نظام نظارتی گرفتند.

---

🧭 شکل‌گیری فرآیند کیمبرلی:

در سال 2000 میلادی، نمایندگان بیش از 35 کشور در شهر کیمبرلی در آفریقای جنوبی گرد هم آمدند.

در نهایت در سال 2003، "فرآیند گواهی کیمبرلی" (Kimberley Process Certification Scheme – KPCS) به‌طور رسمی آغاز به کار کرد.

---

⚙️ هدف و سازوکار:

فرآیند کیمبرلی تضمین می‌کند که:

1. تنها الماس‌های استخراج‌شده از منابع قانونی وارد بازار جهانی شوند.

2. هر محموله الماس خام دارای گواهی رسمی کیمبرلی باشد.

3. کشورها متعهد شوند که الماس بدون گواهی را وارد یا صادر نکنند.

---

🌍 اعضای فرآیند کیمبرلی:

تا امروز بیش از 80 کشور عضو آن هستند (از جمله ایران).

این کشورها بیش از ۹۹٪ تجارت جهانی الماس خام را پوشش می‌دهند.

---

⚖️ چالش‌ها و انتقادها:

هرچند فرآیند کیمبرلی موفقیت‌های زیادی داشته، اما برخی نقدها نیز به آن وارد است:

کنترل ضعیف در بعضی کشورها

عدم شفافیت در گزارش‌ها

ناتوانی در مقابله با الماس‌های قاچاق یا غیرقانونی جدید

نداشتن نظارت مؤثر بر نقض حقوق بشر در معادن قانونی

کیمبرلیت

🔹 کیمبرلیت (Kimberlite) یک نوع سنگ آذرین فوق‌العاده قلیایی است که منشأ اصلی الماس‌های طبیعی در پوسته زمین محسوب می‌شود. این سنگ، حامل الماس از اعماق زیاد زمین (بیش از 150 کیلومتر زیر سطح) به سطح زمین است.

---

🧱 ویژگی‌های کلی کیمبرلیت:

ویژگی توضیح

نوع سنگ آذرین (ولکانیک، نفوذی یا نیمه‌ولکانیک)

رنگ خاکستری، سبز تیره تا سیاه

ترکیب اصلی الیوین (Olivine)، پیروکسن، فلوگوپیت، گارنت، ایلمنیت و گاهی الماس

بافت پورفیری (دانه‌های درشت در زمینه ریزدانه)

سیلیس (SiO₂) کم (زیر 45٪) – نشان‌دهنده ترکیب فوق‌قلیایی

---

🌋 نحوه تشکیل:

کیمبرلیت‌ها از ماگمایی با منشأ گوشته‌ای عمیق به وجود می‌آیند.

این ماگماها در اثر فشار بالا و دمای زیاد در عمق بیش از 120–250 کیلومتر (در ناحیه گوشته بالایی زمین) شکل می‌گیرند و سپس به‌صورت فوران‌های انفجاری به سطح می‌رسند.

در مسیر صعود، بلورهای الماس که در شرایط فشار بالا پایدارند، به‌وسیلهٔ این ماگما به سطح زمین منتقل می‌شوند.

---

💎 ارتباط با الماس:

بیشتر الماس‌های طبیعی درون لوله‌های کیمبرلیتی (Kimberlite pipes) یافت می‌شوند.

این لوله‌ها شکل قیفی یا دودکشی (pipe-shaped) دارند.

الماس‌ها در بخش مرکزی این لوله‌ها (به نام "blue ground" یا "yellow ground") استخراج می‌شوند.

---

🗺 محل‌های مهم کیمبرلیت در جهان:

کشور مناطق معروف

آفریقای جنوبی کیمبرلی (Kimberley) – نام سنگ نیز از این شهر گرفته شده است

روسیه منطقه یاکوتیا (Yakutia)

کانادا ناحیه Northwest Territories و Ontario

استرالیا Argyle

برزیل Minas Gerais

---

📚 نکات جالب:

نام کیمبرلیت از شهر Kimberley در آفریقای جنوبی گرفته شده است، جایی که در قرن 19 میلادی اولین الماس‌های بزرگ کشف شدند.

کیمبرلیت‌ها گاهی حاوی مواد فرار (مثل CO₂ و H₂O) هستند که باعث انفجار شدید ماگما هنگام خروج از اعماق زمین می‌شود.

الماس رنگی

الماس‌های رنگی 💎 (به انگلیسی: Fancy Color Diamonds) یکی از زیباترین و کمیاب‌ترین انواع الماس هستند که به دلیل وجود ناخالصی‌ها یا ناهنجاری‌های شبکه بلوری، دارای رنگ‌های گوناگون می‌شوند. برخلاف الماس‌های سفید یا بی‌رنگ، این نوع الماس‌ها به خاطر رنگ خاص‌شان ارزش بسیار بالایی دارند.

---

🌈 منشأ رنگ در الماس‌ها:

رنگ الماس معمولاً بر اثر وجود عناصر خارجی یا تغییرات فیزیکی در ساختار بلور به‌وجود می‌آید:

رنگ الماس علت اصلی رنگ

زرد وجود نیتروژن (N) در ساختار بلور

آبی وجود بور (Boron)

صورتی یا قرمز تغییرات ساختاری در بلور در اثر فشار زیاد هنگام تشکیل

سبز تابش رادیواکتیو طبیعی در طول زمان

قهوه‌ای ناهنجاری‌های ساختاری و تغییرات پلاستیکی در شبکه بلور

سیاه وجود درجه بالای گرافیت یا مواد معدنی تیره‌رنگ

نارنجی یا بنفش ترکیب نادر از چند عامل (مثل نیتروژن و تغییر ساختاری)

---

💰 ارزش و کمیابی:

الماس‌های قرمز و آبی طبیعی از کمیاب‌ترین و گران‌ترین سنگ‌های قیمتی دنیا هستند.

نمونه‌های خاص مانند الماس آبی "هوپ" (Hope Diamond) و الماس صورتی "Pink Star" میلیون‌ها دلار ارزش دارند.

شدت رنگ هرچه غلیظ‌تر و یکنواخت‌تر باشد، قیمت الماس بالاتر است.

---

🔬 طبقه‌بندی رنگی:

گوهرشناسان (Gemologists) از سیستم رنگی GIA برای توصیف رنگ استفاده می‌کنند، شامل سه ویژگی:

1. Hue – رنگ اصلی (مثلاً صورتی، زرد، آبی)

2. Tone – تیرگی یا روشنی رنگ

3. Saturation – شدت یا خلوص رنگ

---

🪨 منابع مهم الماس‌های رنگی:

استرالیا (معدن Argyle) → مشهور به الماس‌های صورتی و قرمز

آفریقای جنوبی → الماس‌های زرد و آبی

روسیه، کانادا، برزیل → انواع زرد، قهوه‌ای و سبز

لیمونیت

لیمونیت (به انگلیسی: Limonite) یک کانی آهن‌دار است که در واقع یک کانی مشخص و خالص نیست، بلکه مخلوطی از اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن است.

---

🧪 ترکیب شیمیایی:

فرمول کلی آن را معمولاً به صورت

FeO(OH)·nH₂O

نمایش می‌دهند، اما مقدار آب و نسبت اکسیدها در آن متغیر است.

---

🎨 رنگ و ویژگی‌های ظاهری:

رنگ: زرد تا قهوه‌ای تیره

رگه (پودر): قهوه‌ای مایل به زرد

درخشندگی: مات تا نیمه‌فلزی

سختی: حدود ۴ تا ۵٫۵ در مقیاس موس

جرم مخصوص: حدود ۲٫۷ تا ۴٫۳

---

🪨 نحوه تشکیل:

لیمونیت معمولاً از تجزیه و اکسید شدن کانی‌های آهن‌دار دیگر مثل پیریت، مگنتیت و سیدریت در حضور آب و اکسیژن تشکیل می‌شود.

بنابراین اغلب در مناطق هوازده، مرطوب و نزدیک سطح زمین یافت می‌شود.

---

⛏ کاربردها:

یکی از منابع مهم استخراج آهن (هرچند نسبت به هماتیت و مگنتیت خلوص کمتری دارد).

در گذشته برای تولید رنگدانه‌های زرد و قهوه‌ای طبیعی (اخرای زرد) استفاده می‌شد.

---

📍 مکان‌های معروف وجود:

لیمونیت در بسیاری از نقاط جهان از جمله استرالیا، برزیل، ایالات متحده، روسیه و ایران (به‌ویژه در نواحی اکسیدشده‌ی کانسارهای آهن) یافت می‌شود.